Uzun dönemler boyunca farklı farklı sıcaklık birimleri bulunmuş, günümüzde de yaygın olarak farklı sıcaklık birimleri bulunmaktadır. Sıcaklık ölçüleri, herhangi bir maddenin sıcaklık ölçüsünün dünya çapında ihtiyaçlar sonucu sıcaklık ölçüleri ortaya çıkmıştır. Peki sıcaklık Nedir?
Sıcaklık Nedir?
Sıcaklık bir sistemin ne kadar sıcak olduğunu gösteren ölçü birimidir. Sıcaklık atomların ya da moleküllerin ortalama kinetik enerjisi ile ilgilidir. Sıcaklık artıkça kinetik enerji de artar yani doğru orantılıdır. Azalan taneciklerin ise ortalama hızı azalırken daha yavaş hareket ederler.
Sıcaklık Nasıl Ölçülür?
Çoğu zaman bir şeyin sıcak ya da soğuk olduğunu elimizle dokunarak anlayabiliriz. Fakat bazen anlayamayacağımız durumlar olabilir. Örneğin 3 tane dolu su kap olsun ve her biri farklı sıcaklıkta su bulunsun. Dokunduğunda ilk başta sıcak ya da soğuk olduğunu anlarsınız fakat diğer değmeleriniz de histen dolayı yanlış algılayabilir artık suyun sıcak mı yoksa soğuk mu olduğunu anlayamazsınız.
Sıcaklık ölçü birimiolarak termometreyi kullanırız. Termometrenin bazı çalışma ilkeleri bulunmaktadır bunlar; genleşme, basınç ya da elektrik iletkenliğidir. Sıcaklıklar çok yüksek olacağı gibi çok düşük sıcaklıklar da olabilir.
Ayrıca bunu da okuyabilirsiniz: Radyoaktivite Nedir? Nasıl Keşfedildi? Radyoaktif Elementler
Fizik Biliminde Sıcaklık
Sıcaklık değişimlerine uyum sağlayan ölçülebilir fizik olaylarından yararlanma yoluna da gidilmiştir. Cismin yoğunluk, hacim, basınç gibi değişimleri mevcuttur. Sıcaklık temelini oluşturmak için sıcaklıkla ölçülen büyüklük arasında bağlantı kurmak gerekmektedir.
Cisimler ısıtıldığında için de olan moleküller kendilerinden istenilen bağlarla ters düşmezler. Enerji miktarındaki büyüklük ne kadar fazla olursa kaynaşma da o kadar büyük olacaktır. Sonuçta titreşimler de aynı oranda artmış olacaklar. Aynı zaman da bir cisim soğutulduğun da bundan enerji alınır ve titreşim genliği azalmaktadır. Bu durum Kelvin sıcaklık ölçeğinde de bulunmaktadır. Bu ölçü biriminde negatif sayı yoktur ve en düşük sıcaklık sıfır derecedir.
Ayrıca bunu da okuyabilirsiniz: Nükleer Enerji Nedir? Nasıl Çalışır? Fisyon Nedir?
Sıcaklık Birimleri Nelerdir?
Dünyada kullanılan dört tane sıcaklık ölçü birimleri bulunmaktadır, şu şekildedir:
1.Celcius
İsveçli bilim adamı Anders Celcius tarafından kendi adı ile isimlendirilmiştir. 1742 yılında çıkarılan Celcius sıcaklık birimi, icat edildiğinden bu yana çoğu devletler tarafından kullanılmıştır. C simgesi ile gösterilir. Türkçe de “santigrat” kelimesi ile aynı anlamdadır. Suyun donma derecesinin sıfır kaynama derecesinin yüz olduğunu söyler. Dünya’da en yaygın kullanılan sıcaklık birimlerinden bir tanesidir.
2.Fahrenheit
İlk keşfedilen sıcaklık birimi olan ve Alman bilim adamı Gabriel Fahrenheit tarafından kullanılmaya başlanmıştır. F simgesi ile gösterilir. Soğukluk derecesini ölçmeye çalışırken keşfetmiş ve dünya çapında ki ölçütler de kaydetmiştir. En çok Amerika kıtasında kullanılmaktadır. Suyun donma sıcaklığını 32 Fahrenheid, kaynama sıcaklığını ise 212 fahrenheit olarak kayda alınmıştır. Bir milyardan fazla kullanılan Fahrenheit ölçü birimi dünya genelinde kullanılan ikinci ölçü birimi olarak bilinmektedir.
3.Kelvin
İskoç Lord Kelvin tarafından bulunan sıcaklık ölçü birimi kayda alınmış ve günümüzde İskandinavya ve Britanya’nın bazı bölgelerinde kullanılan sıcaklık birimidir. Kelvin sıcaklık birimine göre suyun donma noktası 273 olarak belirlenirken, suyun kaynama noktası 373 Kelvin olarak kabul edilmiştir. K simgesi ile gösterilir. Kelvin ısı birimi diğer ısı birimlerine göre daha büyük ölçekli olduğu için daha çok bilimsel çalışmalar da tercih edilmektedir. Dünya da kullanılan sıcaklık birimi olarak üçüncü sırada yer almaktadır.
4.Reomür
Fransız fizikçi Ferchault de Reomür tarafından bulunmuştur. Reomür sıcaklık birimi dünya da çok fazla kullanılmamaktadır. Celcuis gibi donma noktasını 0 kabul ederken kaynama noktasını 80 Reomür olarak kabul etmektedir. Günümüz de ise üçüncü dünya ülkeleri arasında çok az sayıda ülke kullanmaktadır.
Yazımızı beğendiyseniz Bilim Kültür sitemizdeki farklı yazılarımızı da inceleyebilirsiniz.
Benzer aramalar: sıcaklık nedir, ısı ve sıcaklık nedir, sıcaklık ne demek, sıcaklık nedir ödev, sıcaklık nedir pdf..
Bir önceki yazımız olan Yerçekimi Nedir? Gezegenlerin Yerçekimi İvmeleri başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.
