1. Anasayfa
  2. Fizik

Yerçekimi Nedir? Gezegenlerin Yerçekimi İvmeleri

Yerçekimi Nedir? Gezegenlerin Yerçekimi İvmeleri
yerçekimi hakkında
0

Bir kitap alın ve yere bırakın.

Neden düşer? Yerçekimi nedeniyle düşer. Peki bu yerçekimi nedir?

Yer çekimi, nesneleri çeken çok güçlü bir kuvvettir. Tüm nesneler, yer çekimi kuvvetini her zaman üzerlerine çekerek yaşarlar.

Dünyadaki yer çekimi, cisimleri dünyanın merkezine doğru çeker. 

Havaya bir top attığınızda, top kolunuzun fırlatma kuvveti nedeniyle bir süre yukarı çıkabilir, ancak sonrasında yer çekimi kuvveti onu yere indirir.

Yerçekimi nedir?

Yerçekimi Nedir?

Yerçekimi, dünyanın kütle çekimi olarak tanımlanır. Dünya’nın yüzeyinde ve yakınında olan nesneleri etkiler.

Yerçekimi, nesnelere ivmesini kazandırır. Dünya üzerindeki tüm cisimlere bu ivme düşecektir. İvmenin değeri kütle çarpı ağırlık bölü R kare ile hesaplanır. Genel anlamda en önemli özelliği olarak, uzayda dünyanın etrafında gezegenleri tutması, yerçekiminin en önemli özelliğidir. Tüm gezegenlerin yörüngede kalmasını sağlar.

Yerçekiminin Faydaları

Yerçekiminin olması, sadece uzayda gezegenlerin bir arada kalmasını sağlamaz. Bunun dışında yerçekimi dünya üzerinde insanların rahatlıkla hareket etmesini sağlar. Nesneleri birbirine doğru çeken bu görünmez kuvvet, uzayda olduğu gibi insanların bir boşluğun içine düşmemesini engeller. Sizi de yerde tutan ve nesneleri yere düşüren tam olarak bu kuvvettir.

Kütlesi olan her şey, yer çekimine sahip olur. Kütle arttığında yer çekimine karşı konulan güç de artacaktır. Daha fazla külte, daha fazla yerçekimi demektir. Mesafenin olması halinde zayıflar. Yani yeryüzünden uzaklaşılması durumunda, elbette yerçekiminin gücü de azalıyor olacak. Yerçekimsel bir güç olduğunu bilmelisiniz.

Dünyanın yerçekiminin tüm kütlesi, direkt olarak yerçekimi gücü ortaya çıkıyor. Tüm kütlesi, vücuttaki kütle üzerinde birleşik bir çekim kuvvetinin oluşmasının sağlar. Kilo vermenin sağlandığı sebep tam olarak budur. Dünyadan daha az kütleye sahip bir gezegende olunduğunda ise burada olunandan daha az ağırlığın olması söz konusu olacaktır.

Evrendeki Yerçekimi

Peki, evrendeki yerçekiminin Ay’ın dünyanın yörüngesinde kalmasını sağlayan etki olduğunu biliyoruz. Ayın çekim kuvvetinin, denizleri kendine doğru çekerek, okyanusun gelgit yapmasının nedeni olduğunu da bilmelisiniz. Yerçekimin, yapıldığı malzemeye etrafına çekmesi, yıldızlar ve gezegenleri yaratması söz konusudur.

Yerçekiminin sadece kütleyi çektiğini düşünmeyin. Aynı zamanda ışığı da çekme gücüne sahiptir. Albert Einstein, bu prensibi keşfeden bilim insanıdır. Örneğin bir el fenerini yukarı doğru parlatmanız halinde, ışık yerçekimi ile birlikte çekilir ve belirsiz şekild kırmızı olur. Değişimi gözleriniz ile görmeniz mümkün değil, ancak bilim insanları bunu görüyor. Evrendeki yerçekimi bu ve benzer pek çok olaya neden oluyor. Etkisini, gücünü ve farkını bu şekilde gözler önüne seriyor.

karadelik - Yerçekimi Nedir? Gezegenlerin Yerçekimi İvmeleri
Karadelik

Karadelikler ve Yerçekimi

Yerçekiminin kara deliklerdeki etkisi de yadsınamaz. Kara delikler, o kadar küçük kütlelere, o kadar büyük kütleleri toplar ki karadeliklerdeki yer çekimi, herhangi bir şeyin, hatta ışıkların kaçmasını önleyecek kadar güçlü hale gelir. Bu da aslında yerçekiminin önemini gözler önüne seriyor.

NASA, Dünya’nın yerçekiminde yaşanan değişimleri ölçer. Zaman zaman olan değişiklikler için bilim insanları sürekli olarak takiptedir. Dünya’yı yaşanılır kılan en önemli özelliklerden biri yerçekiminin olmasıdır.

Güneş’in yerçekimi, dünyayı kendi etrafındaki yörüngede tutar. Güneş, sıcaklığını ve sıcaklığından faydalanmamızı sağlayacak bir mesafededir. Yerçekimi direkt olarak bizi, dünyayı bir arada tutan şey olacak açıklanır. Yerçekimi, yer altında daha fazla kütle olan yerlerde, daha az kütle bulunan yerlere göre daha güçlü olmaktadır.

Yerçekimi Bukalemun Teorisi

Yerçekimi ile ilgili elde edilen tespitler, değişiklikler gezegen hakkında bize önemli bilgiler veriyor. Grace, deniz seviyesindeki değişiklikleri izler ve depremlerin yarattığı, dünya kabuğundaki değişiklikleri tespit eder. GRACE misyonu sayesinde, bilim insanlarının dünya üzerinde yerçekimi varyasyon haritaları oluşturması kolaylaştı.

Bölge bölge nerede yer çekimi daha az nerede çok gibi bir tespitin yapılması sağlandı. Harita oluşturulduğu ve kırmızı bölgelerde yerçekiminin daha yüksek olduğu sonucu çıkarıldı. NASA Teksas Üniversitesi Uzay Araştırması Merkezi tarafından bu sonuç alınmıştır. Yerçekimi teorileri araştırılmaya ve bilim insanları tarafından geliştirilmeye devam etmektedir. Bilgiler öne sürülmesi sağlanmaktadır.

Gezegenlerin yercekimi ivmesi - Yerçekimi Nedir? Gezegenlerin Yerçekimi İvmeleri
Gezegenlerin Yerçekimi İvmesi

Gezegenlerin Yerçekimi İvmesi

Dünyadaki nesneleri çeken yer çekimi miktarı her zaman aynı kalır. Fakat ayda, uzayda ve diğer gezegenlerde yerçekimi farklıdır. Bazı gezegenlerin yer çekimi ivmeleri m/sn² cinsinden aşağıdaki gibidir:

Merkür: 3,7 m/sn²

Uranüs · Venüs: 8,87 m/sn²

Dünya: 9,807 m/sn²

Mars: 3,711 m/sn²

Jüpiter: 24,79 m/sn²

Satürn: 10,44 m/sn²

Neptün: 11,15 m/sn²

Ay: 1,62 m/sn²

Aydaki cisimleri çeken yer çekimi miktarı, Dünyadaki cisimleri çeken yer çekimi miktarından çok daha azdır. Her gezegenin nesneleri kendi merkezine doğru çeken kendi çekim alanı vardır.

Bir nesnenin uyguladığı yer çekimi kuvvetini üç şey etkiler. Bunlar; yoğunluk, kütle ve büyüklüktür.

| Dünya’nın Yerçekimi

Dünya yuvarlak olduğu halde, neden aşağı düşmediğimizi hiç merak ettiniz mi? Veya Yukarı atladığınızda sizi havada süzülmekten alıkoyan şey nedir?

Bu soruların cevabı: Bizi sürekli olarak dünyaya doğru çeken ve bizi uzaya doğru yüzmekten koruyan yerçekimi’dir.

Dünyanın çekim ivmesini g olarak ifade ederiz. Bu g dünya için 9,807 m/sn² değerine eşittir. Bu değer Dünya’nın farklı noktalarına gidildikçe küçük oynamalar görülebilir. Mesela Dünya kutuplarda basık, ekvatorda şişiktir. Yer çekimi de buna bağlı olarak değişir. Bu sebepten dolayı yerçekimi dünyada ekvatordan kutuplara gidildikçe artar çünkü merkeze çekirdeğe olan yakınlık artar. Sonuç olarak yer çekimi kuvveti ekvatorda 9,78 iken kutuplarda 9,83 a çıkar.

Yer çekimi ayaklarımızı yerde tutar, böylece havada rastgele süzülmek yerine yürüyebiliriz. Yağmur ve karın dünyaya düşmesini sağlayan da budur.

Bu çekim bize birçok farklı şekilde yardımcı olur. Nesneleri yerleştirdiğimizde yerinde tutan şey budur, bu da çok fazla karışıklık yapmadan yememizi ve içmemizi sağlar.

Yer çekimi tabaklarımızda yiyecekleri ve bardaklarımızdaki sıvıları tutar. Çekiminin daha az olduğu alanda yemek yemek ve içmek bizim için oldukça ilginç bir deneyim olabilirdi.

Kaynak: Homesciencetools

Bir önceki yazımız olan Atom Nedir? Atomun Yapısı ve Modern Atom Teorisi başlıklı makalemizde atom ve nedir hakkında bilgiler verilmektedir.

Bu yazıyı paylaşmak ister misiniz?

Bilim aşığı, araştırmacı bir mühendis olarak, doğru ve gerçek bilgiye ulaşmaya bir nebze katkı sağlamak amacı ile Bilim Kültür'ü 2020'de kurdum. Bu sitede gördüğünüz bir çok bilim, teknoloji, mühendislik ve daha bir çok kategorideki yazıları oldukça ciddi kaynaklardan toplayarak sizin için araştırıyor, çeviriyor, düzenliyor ve yayına sunuyorum.

Yazarın Profili

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.