Uzay yürüyüşleri denince ilk akla gelen kişilerden biri Alexei Leonov’dur. İlk uzay yürüyüşü Rus kozmonot Alexei Leonov tarafından 18 Mart 1965 yılında yapıldı. Yapılan bu uzayda ilk yürüyüş yaklaşık olarak 12 dakika sürmüştür. Günümüzde en fazla uzay yürüyüşü yapan kişi Anatoly Solovyev’dir. Solovyev 16 kere uzaya çıkmıştır ve bununla beraber uzay aracı dışında yaptığı yürüyüşlerin saati toplamda, 82 saattir. Bu süre toplamda 3,5 güne tekabül etmektedir.
11 Mart 2001 yılında Susan Helms ve Jims Voss Uluslararası Uzay İstasyonu ve Discovery uzay mekiği dışında, dışarıda toplamda 8 saat 56 dakika durarak, şimdiye kadar en uzun uzay yürüyüşü yapan insanlar arasında girmiştir.
Uzay Yürüyüşü Yapmak Nedir?
Uzay yürüyüşü genel olarak uzay aracı dışında, uzayda vakit geçirmek anlamına gelmektedir. Basitçe adlandırılması gerekir ise uzay aracı dışında yapılan etkinliklere uzay yürüyüşü denmektedir. Ay yürüyüşleri de, bir tür uzay yürüyüşüdür. 1969 ve 1972 yılları arasında ay yürüyüşü yapan kişiler ise şu şekildedir;
- Neil Armstrong
- Edwin
- Buzz
- Aldrin
- Pete Conrad
- Alan Bean
- Alan Shepard
- Edgar Mitchell
- David Scott
- James Irwin
- John W. Young
- Charles Duke
- Harrison Schmitt
- Eugene Cernan
Günümüzde uzay yürüyüşleri, Uluslararası Uzay İstasyonu tarafından gerçekleştirilmektedir. Özellikle bilimsel ve deney amaçlı sıklıkla uzay yürüyüşleri yapılmaktadır. Genel olarak bu yürüyüşler ortalama 8 saate kadar sürebilmektedir.
Uzay yürüyüşü yapacak olan astronotlar uzaya çıkmadan önce kıyafetlerini girerek hazırlıklarını yapmaktadırlar. Oksijenle doldurulmuş olan bu kıyafetler sayesinde astronotlar hava alma ihtiyaçlarını kolayca karşılarlar. Verilen oksijen saf olarak verilmektedir, bunun sebebi ise astronotun bedenindeki azottan kurtulmak içindir. Bunun olmaması durumunda astronot kıyafetinin içerisinde azot kalır ise belirli bükülmeler olarak astronot belirli bir acı çekebilir.
Azot miktarını azaltan astronotlar hava kilidini açarak uzay aracından çıkarlar. Hava kilidinin genel olarak mekik içerisinde iki kapısı bulunmaktadır. Astronotlar araç içerisindeyken hava kilidi, hava geçirmez bir şekilde ayarlanır. Bu şekilde içerideki havanın korunması sağlanmaktadır. Astronotlar sırayla dışarı çıkarak, kapıları sıkıca kapatırlar ve ikinci kapıyı açarak çıkarlar.
Giriş işlemi sırasında ilk kapıyı kapatmayan astronotlar, ikinciyi kapıyı hiç bir şekilde açamazlar. Uzay yürüyüşü yapacak olan astronotların giysileri içerisinde yeterli miktarda hava,gıda ve su gibi temel ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde hazırlanmaktadır.
Tarihte Kordonsuz Yapılan İlk Uzay Yürüyüşü
Tarihte kordonsuz yapılan ilk uzay yürüyüşü Bruce McCandless tarafından 7 Şubat 1984 yılında gerçekleştirilmiştir. Uzayda herhangi bir başka araca bağlı olmadan serbest uçuş yapan bu astronot, aracından ortalama 90 metre uzaklaşmıştır ve daha sonrasında geri dönmüştür.
1969 ve 1972 yılları arasında yapılan en bilinen ay yürüyüşleri dışında, birçok uzay yürüyüşü de bulunmaktadır. Jesisica Meir uzayda üç yürüyüş yaparak tarihte adını geçirirken, Christina Koch ise 4 yürüyüşle 2020 yılına kadar uzayda yürüyen kişilerin arasında girmektedir. 1998’den, 2020 yılına kadar Uluslar Arası Uzay İstasyonu tarafından düzenlenen toplamda 221 yürüyüş bulunmaktadır.
Bir önceki yazımız olan Evrende Süper Kütleli Kara Delikler Nasıl Oluştu? başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.
