Halojenler, periyodik cetvelde 7. grubu meydana getirmektedir. Bunlar tepkili metal olmayan elementlerdir ve flor, klor, brom ve iyot içermektedirler.
Halojen Nedir?
Halojen nedir? Halojenler, periyodik tablonun 7. grubu meydana getiren metal olmayan elementlerdir. Halojen kelimesi Yunan kökenli bir sözcüktür ve –hal “tuz” ve -gen “üretmek.” anlamına gelir.
Periyodik tablodaki sağdan ikinci sütundur ve altı element içerir: flor (F), klor (Cl), brom (Br), iyot (I), astatin (As) ve tennessin (Ts). Astatin ve tennessin çok kısa yarı ömürleri olan radyoaktif elementlerdir ve bu nedenle doğal olarak oluşmazlar .
Bu gruptaki elementlerin molekülleri, tek bir eşdeğerli bağla birbirine tutunan 2 atoma sahiptir. Flor (F2), soluk sarı bir gazdır; klor (Cl2) yeşilimsi bir gazdır; brom (Br2) koyu kırmızı bir gazdır; iyot (I2) mor-siyah bir gazdır. Astatin, sadece nükleer reaktörlerde yapılabilen radyoaktif metalik bir katıdır.
Ayrıca Bunu da Okuyabilirsiniz: Atom Nedir? Atomun Yapısı ve Modern Atom Teorisi
Halojenlerin Özellikleri
Halojenlerin tümü zehirlidir ve deriye zarar verir. Bunların tepkinliği F>Cl>Br>I sırasında azalmaktadır. Flor, birçok maddeyle patlayıcı özelliğiyle tepkir. İyot, yavaş tepkir.
Halojenler, metallerle birleşip halideler adı verilen iyonik tuzları meydana getirir. Buna örnekler arasında, masa tuzu olan sodyum klorür (NaCl) yer alır. Halidelerin çoğu, suda çözülür ve bunların çoğu deniz suyunda bulunur. Halojen kelimenin tam anlamıyla “tuz oluşturucu” anlamına gelir, ancak genellikle “tuz üreticisi” anlamına gelir.
Hidrojenlerin halideleri asitlerdir. Bunlardan biri, hidroklorik asittir (HCI). Halojenler, karbon ve sülfür gibi bazı metal olmayan maddelerle bileşimler oluşturur. Grup olarak halojenler metallerle reaksiyona girerek iyonik tuzları oluştururlar.
Halojenler düşük erime noktalarına ve düşük kaynama noktalarına sahiptir. Bu, metal olmayanların tipik bir özelliğidir. Flor, en düşük erime ve kaynama noktalarına sahiptir. Erime ve kaynama noktaları, gruptan aşağı doğru inerken artar.
Oda sıcaklığı genellikle 25 ° C olarak alınır. Bu sıcaklıkta flor ve klor gazdır, brom sıvıdır ve iyot ve astatin oda koşullarında katı haldedir. Bu nedenle, periyodik cetvelde gruptan aşağı inerken, gazdan sıvıya ve katı hale geçmeye bir eğilim vardır.
Flor soluk sarı bir gazdır, klor yeşilimsi sarı bir gazdır, brom koyu kırmızımsı kahverengi bir sıvıdır ve iyot grimsi siyah kristal bir katıdır.
Halojen elementler çok reaktiftir. En çok bilinen sofra tuzu (sodyum klorür, NaCl) Klor ile sodyum reaksiyonundan tuz üretirler . Halojen elementler , en dıştaki elektron kabuklarında yedi değerlik elektronuna sahiptir . Bu nedenle, bu elementler başka bir atomdan elektron alabildiklerinde , en dıştaki kabukları dolu olduğu için çok kararlı iyonik bileşikler oluştururlar.
Halojenler oldukça reaktiftir ve bu nedenle yeterli miktarlarda biyolojik organizmalar için zararlı veya öldürücü olabilir . Klor ve iyot, içme suyu, yüzme havuzları, taze yaralar, tabaklar ve yüzeyler gibi şeyler için dezenfektan olarak kullanılır . Sterilizasyon olarak bilinen bir süreç olan bakterileri ve diğer potansiyel olarak zararlı mikroorganizmaları öldürürler .
Halojenler elementler olarak yüksek elektronegatifliğe sahip elementlerdir.
Ayrıca Bunu da Okuyabilirsiniz: Periyodik Tablo Nedir? Periyodik Tablonun Özellikleri
Halojenler Nasıl Oluşturulur?
Flor, hidrojen florür ve potasyum florürün sıvı karışımını 100 derecede elektrolize ederek elde edilmektedir. Flor, plastik PTFE gibi florokarbon yapımında ve nükleer yakıtın arıtımında kullanılmaktadır. İçme suyunda bulunan az miktardaki sodyum florür (NaF) diş çürümesinin önüne geçmektedir.
PTFE molekülleri sadece, karbon ve flor içerir. Polytetrafluoroethene (PTFE), buzdan daha kaygan bir yüzeye sahiptir. Mutfak aletlerinin kaplamalarında ve kayak pistlerinde kullanılır. Yapay kayak pistleri, PTFE kaplı parçalardan meydana gelir.
Klor, sodyum klorür çözeltisinin elektrolize edilmesiyle elde edilir. Klor, içme ve kullanma suyunu sterilize etmede ve plastik yapımında kullanılır.
Brom, klorun deniz suyundaki magnezyum bromit ile klorun tepkimesinden elde edilir. Buna benzer olarak klor, yosundaki iyodür tuzlarıyla klorün tepkimesinden oluşur. Bu iki halojen, fotoğraf filmi, ilaç ve antiseptik yapımında kullanılmaktadır.
Halojenlerin Kullanım Alanları
Bazı hücreler, klor yapımında kullanılır. Tuzlu su, beton kasanın içinde elektrotların yanından akar. Grafit anotlarda klor kabarcıkları oluşup tuzlu suda yükselir. Klor, tepedeki bir borudan hücreyi terk eder. Demir katotlarda hidrojen gazı oluşur ve yandaki borulardan hücreyi terk eder. Hücreyi terk eden tuzlu su, kullanışlı bir kimyasal madde olan sodyum hidroksit içerir.
Daha fazla kimya makaleleri için sitemize abone olabilir, sosyal medya kanallarımızdan bizleri takip edebilirsin.
Kaynak: Wikipedia, Brittannica
Benzer aramalar: reaktif ametaller, halojenlerin kimyasal özellikleri, özellikle alkali metaller, halojen ne demek, halojen nedir kısaca, halojen fiziksel özellikleri, halojen tanım, halojen hakkında bilgi.
Bir önceki yazımız olan Kauçuk Nedir, Nasıl Üretilir? Kauçuğun Özellikleri başlıklı makalemizde kauçuk, nasıl üretilir ve nedir hakkında bilgiler verilmektedir.
